Een truc om meer zelfcontrole te ontwikkelen

Weinig zelfbeheersing? Met dit simpele trucje lukt het wel om je in te houden en de juiste keus te maken

Scientias J. Kras 9 april 2024

Heb je liever binnen zeven dagen 40 euro of na dertig dagen 60 euro? Het antwoord hangt niet zo zeer af van hoeveel geduld je hebt, maar meer van hoe de keuze aan je wordt voorgelegd.

Je kent waarschijnlijk wel de bekende marshmallowtest waarbij kleuters moeten kiezen voor één marshmallow nu of twee een kwartier later. Hun keuze zou iets zeggen over hoe succesvol ze later worden, omdat duidelijk wordt hoeveel zelfbeheersing ze hebben.

Geen geduld meer nodig
Onderzoekers van de UCLA verzonnen een variant daarop voor volwassenen en ontdekten iets hoopvols: je kunt je geduld en discipline een handje helpen door te kiezen voor een andere focus. Begin je eerst over het verschil in wachttijd van zeven of dertig dagen dan geven mensen de voorkeur aan de korte termijn en kiezen ze voor de ‘ongeduldige’ optie van 40 euro. Maar begin je eerst over het hogere bedrag dan zijn mensen meer geneigd om geduld te hebben en langer te wachten op de 60 euro. Ook maakte het uit hoeveel tijd mensen hadden om te beslissen: hoe meer tijd er was, hoe geduldiger ze werden.

“De belangrijkste boodschap is dat er vele redenen zijn waarom mensen ongeduldig zijn of een gebrek aan zelfbeheersing hebben”, zegt hoofdonderzoeker Ian Krajbich van UCLA, die zijn studie in Nature publiceerde. “Het kan deels iets zeggen over hun echte geduld, maar het kan ook komen door een verschil in focus, dus bijvoorbeeld hoe prominent de informatie over de wachttijd wordt gepresenteerd. Een directe focus op de voordelen van wachten kan mensen helpen om hun zelfbeheersing te verbeteren.”

De juiste klik
Krajbich vroeg voor zijn experiment 353 studenten om te kiezen voor 40 euro na zeven dagen of 60 euro na dertig dagen door op een computerscherm hun voorkeur aan te klikken. Ondertussen volgde software hun muisbewegingen. In sommige gevallen moesten deelnemers binnen twee seconden beslissen, in andere gevallen konden ze pas na tien seconden klikken of kregen ze onbeperkt de tijd. Aan het eind kregen de deelnemers het bedrag waarvoor ze hadden gekozen.

Of de muis direct richting een van de opties ging of eerst een tijdje ronddwaalde over het scherm onthulde de volgorde waarin ze de dimensies van de taak overdachten en op welk moment hun muisbewegingen voor het eerst werden beïnvloed door óf de wachttijd óf de beloning.

Meer later
Meer dan de helft van de deelnemers koos voor het grotere bedrag later, ongeacht hoeveel tijd ze hadden om te beslissen. Opvallend genoeg, koos 65 procent ervoor om geduld te hebben als ze maar 2 seconden hadden om erover na te denken. Met onbeperkte tijd koos een kleine 60 procent voor het grotere bedrag op een later moment en met tien seconden bedenktijd gold dat nog voor 54 procent. Van de groep die liever het lagere bedrag eerder ontving, kozen juist meer mensen voor het hogere bedrag als ze meer bedenktijd hadden.

“Als je iemand bent die op de beloning focust, accentueert tijdsdruk dat waardoor je geduldiger wordt”, legt Krajbich uit. “En als je van nature een beetje ongeduldig bent en je eerst richt op de wachttijd dan vergroot tijdsdruk je ongeduld. Tijdsdruk heeft dus een verschillend effect op verschillende mensen.”

En nu de truc
Maar de onderzoekers ontdekten dat ze deze neiging konden manipuleren door de manier waarop de informatie wordt gepresenteerd te veranderen. Ze deden het experiment opnieuw. Daarbij zeiden ze soms eerst dat er een lange wachttijd was en soms eerst wat de beloningen waren. Kwamen eerst de geldbedragen aan bod dan kozen meer mensen voor het grotere bedrag later. Begonnen de onderzoekers met de wachttijd van zeven of dertig dagen dan kreeg het kleinere bedrag vaker de voorkeur. Mensen waren dus geduldiger als ze eerst het bedrag zagen en dan pas de wachttijd.

“Als mensen eerst het geldbedrag overwogen, kozen ze vaker de geduldige optie en keken ze eerst naar de wachttijd dan maakten ze vaker de ongeduldige keus. Als je dus wilt dat mensen geduldiger worden, moet je weten op welke dimensie ze zich eerst zullen focussen. Dat bepaalt wat de juiste interventie is”, legt de onderzoeker uit.

Gezonder leven
Dat is handige informatie als je mensen wil aanmoedigen om de keuze te maken die op de lange termijn goed voor hen is, zoals gezond eten, sporten of sparen voor pensioen. “Je wil die toekomstige beloningen benadrukken en zo min mogelijk aandacht schenken aan hoe lang het gaat duren”, aldus Krajbich. “Geef daarom eerst de informatie over de beloning.”