Wie kiest tijdens open dagen voor keuze studie?

Zo help je jouw kind bij het kiezen van een studie

Radboud Recharge 18 maart 2022

Een vervolgopleiding kiezen: voor jou als ouder misschien wel net zo spannend als voor je kind. Het liefst wil je zo goed mogelijk ondersteunen tijdens dit studiekeuzeproces, maar hoe doe je dit? Een expert, twee studenten en hun ouders vertellen over do’s en dont’s.

Ouders zijn vaak de aangewezen personen om hun kinderen door het studiekeuzeproces te begeleiden. ‘Uit onderzoek komen ouders keer op keer naar voren als de belangrijkste adviseur voor scholieren bij het maken van een studiekeuze,’ vertelt Hermien Miltenburg, voormalig docente en oudervoorlichter bij Wageningen University & Research. ‘Ben je daarom bewust van de grote rol die je speelt voor je kind. Door financiële druk en het grote aanbod aan studies is de keuze er in de laatste jaren niet makkelijker op geworden, dus alle hulp is zeker welkom.’

Begin op tijd met oriënteren en ga mee naar de open dagen

Waarschijnlijk een bekende, maar zeker geen onbelangrijke tip: snijd het onderwerp studiekeuze op tijd aan. Zo heeft je kind genoeg tijd om verschillende studies te overwegen en mee te doen aan voorlichtingsactiviteiten. Studenten Thomas en Evelien ontdekten op een onderwijsbeurs welke studierichtingen er bij hun interesses pasten,  maar je kind kan ook de studiekeuzetesten op studiekeuze123.nl doen. Daarnaast organiseert de Radboud Universiteit twee keer per jaar de online oriëntatieweek, speciaal om studiekiezers te helpen bij het ontdekken van hun interessegebieden. Zodra je concreter weet welke studierichtingen je kind interessant vindt, zijn open dagen een goede tweede stap. Bied vooral aan om mee te gaan naar dit soort voorlichtingsactiviteiten.

Thomas (22), masterstudent Natuurkunde op de Radboud Universiteit: ‘Ik vond het erg fijn dat mijn ouders meegingen naar open dagen. Samen een nieuwe stad ontdekken is gezellig, vooral omdat wij er altijd een uitje van maakten. Naast het bezoeken van de universiteit gingen we ook meteen sfeer proeven in het centrum. Ik denk dat je dan als ouder ook beter kunt beoordelen of een stad bij je kind past, wat ook een belangrijke factor kan zijn in het maken van een keuze.’

Zorg voor geruststelling en deel je eigen ervaringen

Het kan voorkomen dat je kind het heel moeilijk vindt om te kiezen, of niet meteen de juiste keuze maakt. Toen Evelien (21) na haar eerste jaar Fysiotherapie op het HBO toch liever wilde switchen naar Psychologie op de universiteit, stond ze voor een lastige keuze. ‘Ik voelde me onzeker over veel dingen. Ben ik niet te oud om over te stappen? Kan ik het niveau op de universiteit aan? Wat als ik weer verkeerd kies?’

Vader Wilbert: ‘We hebben Evelien zoveel mogelijk proberen gerust te stellen en haar een luisterend oor te bieden over deze zaken. Dat extra steuntje in de rug had ze in die fase echt nodig. Uiteindelijk gaat de universiteit haar prima af en zit ze helemaal op haar plek.’

Ouderexpert Hermien Miltenburg herkent deze behoefte aan geruststelling. Op haar website studiekeuzekind.nl staan verdere tips en ervaringen, specifiek voor ouders. Haar advies: vertel over je eigen loopbaan aan je kinderen en wees open over je mislukkingen. ‘Zo laat je zien dat dit bij jou ook geen rechte lijn is geweest. Maar 2-3% heeft een functie die volledig in lijn is met je opleiding aan het einde van je loopbaan. Zo neem je veel druk weg en ziet je kind dat een studiekeuze je carrière niet volledig vastlegt.’

Stel kritische vragen, maar kies het juiste moment

Ook al is het belangrijk om je kinderen niet te veel te sturen, het is volgens Miltenburg wel goed om samen kritisch te kijken naar de kwaliteit van een opleiding. ‘De feiten en cijfers rondom studies worden in de bachelorfase structureel weinig bekeken. Dat terwijl bijvoorbeeld het baanperspectief of het uitvalpercentage van eerstejaarsstudenten heel waardevol kan zijn.’ Deze informatie kun je bijvoorbeeld in de keuzegids vinden.

Pubers zitten niet altijd te wachten op kritische vragen, dus kies vooral het juiste moment. Hermien: ‘Kies hiervoor je ‘reigermoment’: wacht tot je kind openstaat voor een gesprekje en sla dan toe. Ik heb veel gesprekken met mijn eigen kinderen gevoerd tijdens het wandelen of korte autoritten. Kleine momentjes werken vaker beter dan een uur doorzetten.’

Laat je kind hun hart volgen en laat je eigen interesses achterwege

Voor Thomas was de keuze snel duidelijk op een open dag: het moest de studie Natuurkunde in Nijmegen worden. Moeder Brigitte, die zelf in de zorg werkt, vond Technische Geneeskunde in Twente ook wel wat voor haar zoon. ‘Toen we bij de open dag in Twente zaten, zag ik meteen dat Thomas het niks vond. Toen heb ik mezelf voorgenomen om mijn interesses niet bij mijn kind neer te leggen. Ik vind natuurkunde abracadabra, maar ik zie dat hij daar heel gelukkig mee is. En dat is voor mij het allerbelangrijkste. Mijn advies aan andere ouders is dus om je kinderen te laten kiezen wat hun hart ingeeft. Mijn andere dochter wilde heel graag de theaterhoek in, een branche waar baanperspectief lastig is. Toch hebben wij haar deze kans gegeven. Uiteindelijk komt het altijd goed en vind je kind de juiste richting.’

Hermien wil ouders ook meegeven om niet te streng voor zichzelf te zijn. ‘Voor sommige ouders is het studiekeuzeproces geen pretje. Je kunt je kinderen niet dwingen om een bepaalde keuze te maken of überhaupt te gaan studeren. Ik heb zelf nachten wakker gelegen, piekerend of ik mijn kinderen wel bepaalde keuzes had mogen laten maken. Maar keuzes maken is ook een vaardigheid die je kinderen moeten leren. Het maken van een studiekeuze is het laatste proces waar je met je kind praat over belangrijke levensvragen: wie ben ik, waar ben ik goed in en wat vind ik belangrijk? Beschouw dit als de laatste oefening om je kind te leren kiezen. En welke keuze ze uiteindelijk maken: dat is aan hen.’

De komende periode barst het open dagenseizoen weer los. Overweegt je kind om te gaan studeren in Nijmegen? Kom dan naar de Bachelor Open Dag van de Radboud Universiteit op 26 maart. De open dag is de uitgelezen kans om de campus te leren kennen en sfeer te proeven. Daarnaast kunnen jij en je kind gericht vragen stellen aan studenten en/of docenten. Op deze dag zijn er ook informatiesessies voor ouders met nog meer tips met betrekking tot de studiekeuze van je kind:

Tips voor ouders van studiekiezers

Wat moet je weten als ouder over het studiekeuzeproces en op welke manier kun je hulp bieden? Ontdek handige hulpmiddelen en gesprekstechnieken.

Ervaringsverhalen over studiekeuze

Leer van de ervaring van anderen! Een student deelt met zijn/haar ouder hun ervaring op het gebied van het studiekeuzeproces. Hierbij bespreken zij hoe ze het proces hebben aangepakt en wat ze hierin wel of niet fijn vonden.

10 studiekeuze-stappen voor leerlingen en ouders

Hoe ontdek je de ideale studie? Oudervoorlichter Hermien Miltenburg geeft samen met een student 10 praktische tips om tot de ideale studiekeuze te komen.

John Kistermann