Zorg samen goed voor leraren om uitval te voorkomen

‘Regionale samenwerking van scholen en opleiders’

Harmen Schaap onderzoekt al acht jaar de uitval bij leraren in het voortgezet onderwijs die na hun opleiding minder dan vijf jaar actief zijn. Dankzij dit onderzoek komt hij met gerichte aanbevelingen.

'Als je wereldwijd kijkt naar de uitval van startende leraren, doet Nederland het met een plek vooraan in de middenmoot niet zo slecht. Maar het gemiddelde van vijftien procent uitval, ruwweg een op de zeven, is nog wel te veel. Er zijn landen waar dat percentage lager ligt, rond de zes. Maar er zijn ook negatieve uitschieters van wel veertig procent uitval, zoals in sommige delen van de Verenigde Staten.

'De oorzaak van uitval is altijd een combinatie van persoonlijke factoren en omgeving, bijvoorbeeld de ligging van de school, het soort school en de rol van de startende leraar op die school. Zo kan het zijn dat leraren in hun eerste baan tot de conclusie komen dat ze toch niet voldoende toegerust zijn om zelfstandig een band op te bouwen met hun klas. Ook moeten ze leren analyseren wat er goed gaat en wat voor verbetering vatbaar is. Een ander veelgehoord probleem is de werkdruk. Startende leraren missen de routine van het voorbereiden van lessen, en moeten bovendien deelnemen aan schoolvergaderingen en contact onderhouden met ouders. Alles is relatief nieuw en daar moeten ze hun draai in vinden.'

Persoonlijke coaches

'De uitval hangt voor een belangrijk deel samen met het Nederlandse onderwijssysteem. Denk aan de klassengrootte, de financiële beloning en de professionele ruimte. Allemaal kenmerken waarvoor de overheid verantwoordelijk is en waar je als school of lerarenopleiding weinig invloed op kunt uitoefenen.

'Maar invloed van scholen en opleidingen op de uitval is er wél. Bijvoorbeeld een betere begeleiding van startende leraren, waarvoor steeds meer goede programma’s zijn gemaakt. Die verschillen per regio, waardoor ze het beste effect sorteren, omdat je zo rekening kunt houden met regionale verschillen – de uitval in steden heeft namelijk vaak andere oorzaken dan die op plattelandsscholen. Mijn advies is daarom vooral in te zoomen op regionale samenwerking van scholen en opleidingen, bijvoorbeeld met het aanwijzen van persoonlijke coaches vanuit de school, begeleid door de opleidingen. Dat helpt om starters met minder werkdruk te laten wennen aan de dagelijkse gang van zaken. Die samenwerking wordt steeds beter, met steeds betere programma’s, dus de uitval zal binnen afzienbare tijd zeker gaan dalen.'

Zorg voor meer motivatie en energie voor leraren door The Lab of Life

The Lab of Life voor volwassenen

The Lab of Life voor studenten

The Lab of Life voor scholieren

The Lab of Life English version

The Lab of Life Deutsche version

John KistermannComment